همشهری آنلاین -یکتا فراهانی:آزمایشها و بررسیهای مختلف در مورد دوز چهام واکسن حاکی از آن است که این نوبت واکسیناسیون، سطح آنتی بادی را افزایش میدهد. اما محافظت کمی در برابر عفونت کووید به وجود میآورد و فقط سبب ایجاد تقویت جزئی و محافظت در برابر عفونت میشود.
این مطالعات که در پانزدهم فوریه امسال انجام شده اند نشان می دهند واکسن های فعلی، پس از سومین نوبت، در بدن سقف ایمنی ایجاد میکنند. در واقع دوز سوم از اهمیت زیادی برخوردار است و دوزهای بیشتر احتمالا فقط ایمنی از دست رفته را در طول زمان بهبود میبخشند. اما دوز چهارم میتواند برای افرادی که در معرض خطر بالاتر ابتلا به بیماری هستند مفید باشد.
روند شیوع بیماری در دنیا و کشورهای منطقه
دکتر مسعود یونسیان، متخصص اپیدمیولوژی و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و دبیر کمیته اپیدمیولوژی و پژوهش کمیته کشوری علمی کرونا در مورد روند شیوع بیماری کرونا در سطح دنیا میگوید: «بر اساس آمارهای کشورهای دیگر و بررسی روند بیماری در هفتههای گذشته میتوان گفت در قاره آفریقا بعد از موج اول، قله دومی با ارتفاعی خیلی کمتر ظاهر شد که بعد فروکش کرد. همین اتفاق در آمریکای شمالی هم افتاد و همچنین در کشورهایی که در منطقه غرب اقیانوس آرام قرار دارند.»
اما در کشورهایی که در منطقه مدیترانه شرقی هستند که ایران هم جزء آنهاست و همچنین در اروپا این سیر همچنان رو به افزایش است.
به گفته این متخصص اپیدمیولوژی، کشورهای منطقه نیز از جمله قطر، بحرین و امارات با وجود افزایشی که در هفتههای گذشته داشتهاند اخیرا به حالت افقی رسیدهاند. بهعبارتدیگر؛ انگار به قله موج خودشان رسیدند و در حال فرود آمدن هستند.
روند شیوع بیماری در ایران
یونسیان میگوید آمار شیوع بیماری در ایران نیز سه روز متوالی است که حدود پنج هزار مورد جدید را نشان می دهند. البته آمار شنبه قابلاعتماد نیست، چون معمولا بعد از روزهای تعطیل، همیشه با کاهش تعداد مبتلایان مواجه هستیم. اما تا روز پنجشنبه، چهار هزار و هفتصد تاهشت صد نفر مورد جدید داشته ایم.
افزایش موارد منجر به فوت
به عقیده این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، این کاهش میتواند نویدبخش باشد. البته آمار روزهای یکشنبه و دوشنبه قطعا ما را به نتیجه مطمئنتری میرساند؛ اینکه ببینیم ما هم به این قله نزدیک شدهایم یا در حال پایین آمدن از آن هستیم. اما به نظر میرسد بدون توجه به این موارد، تعداد موارد منجر به فوت روبهافزایش خواهد بود؛ همانگونه که در همه امواج قبلی نیز مشاهده شده است.
چون روز جمعه هم تعداد مرگهای جدید به ۱۳ نفر رسید. بنابراین تعداد مرگها حداقل به مدت دو هفته در همین حدود و افزایشی خواهد بود.
بیماران خاص
یونسیان در مورد واکسیناسیون بیماران خاص میگوید تزریق واکسن برای بعضی از این بیماران حتما باید با مشورت پزشک متخصص انجام شود. همچنین همه واکسنها را هم باید با احتیاط برای آنها تزریق کرد.
مثلا کسانی که سابقه حساسیتهای شدید دارند که به اصطلاح به آنها آنافیلاکسی (واکنش آلرژیکی که میتواند باعث شوک افت ناگهانی فشار خون و مشکل تنفسی شود) میگویند. این افراد نسبت به داروهای خاص یا مواد نگهدارندهای که معمولا در واکسنها موجود است، حساسیت دارند. به همین خاطر حتما باید در مراکز پزشکی که پزشک و امکانات احیا دارند، واکسن بزنند و به مدت طولانیتری هم تحت نظر قرار بگیرند.
بهتر است این افراد بعد از زدن واکسن بهجای پانزده دقیقه؛ یکی دو ساعت در آن مرکز بمانند که اگر مشکلی پیش آمد، متخصصان بتوانند به خوبی آن را مدیریت کنند.
افرادی هم که دچار بیماری هموفیلی هستند یا اختلال انعقادی دارند حتما باید تحت شرایط و نظارتهای دقیق و اکسن بزنند که دچار خونریزی غیرقابلکنترل نشوند.
بیماران قلبی و کلیوی
به گفته این متخصص اپیدمیولوژی، کسانی که بیماریهای قلبی، کلیوی یا نارساییهای اندامهای حیاتی دیگر و همچنین کسانی که دیابت یا سرطان دارند یا به مشکلاتی مانند پرفشاری خون مبتلا هستند منعی برای دریافت هیچگونه واکسنی ندارند.
به این ترتیب، این افراد نهتنها نباید نگران باشند؛ بلکه باید زودتر هم برای تزریق واکسن اقدام کنند. چون در واقع اینها همان گروهی از جامعه هستند که انتظار میرود بتوانند بیشتر از واکسیناسیون نفع ببرند. به همین دلیل هم توصیه میشود حتما واکسن خودشان را در موعدی که اعلام میشود (حداقل شش ماه بعد از آخرین دوز واکسن) دریافت کنند.
به گفته یونسیان؛ کسانی هم که مدت زیادی از نوبت واکسیناسیون آخر آنها گذشته باشد نباید نگران باشند. البته بهتر است هر چه زودتر واکسن بزنند.
چه واکسنی بزنیم
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سؤال که این روزها برای خیلیها جای سؤال وجود دارد که بهتر است چه واکسنی بزنند و چه واکسنی بهعنوان واکسن یادآور مناسب است، میگوید بهعنوان یک قاعده کلی باید در نظر داشته باشیم هر واکسنی میتواند ایمنی ایجاد شده توسط واکسنهای قبلی را تقویت کند.
اما قاعده کلی دیگری هم وجود دارد مبنی بر اینکه واکسنهایی که با هم ترکیب میشوند اغلب منجر به اثربخشی بیشتر خواهند شد. بهعنوان مثال اگر کسی در دفعات قبل از واکسنهای کشتهشده یا ویروس غیرفعال شده مثل سینوفارم یا برکت استفاده کرده، در دوز چهارم میتواند هر نوع واکسن دیگری را بهعنوان مکمل تزریق کند؛ اعم از اینکه دوباره همان واکسنها را تکرارکند یا از پلتفرم دیگری مانند واکسنهای پروتئینی یا واکسنهای حامل ویروس مانند پاستوکووک یا آسترازنکایا اسپایکوژن کنند.
یونسیان توصیه میکند افرادی که از آسترازنکا یا اسپوتنیک استفاده کردهاند نیز بهتر است از واکسن قویتری مانند پاستوکووک یا پاستوکوک پلاس استفاده کنند که هم پلتفرم متفاوتی دارد و هم مطالعات نشانداده به شکل نسبی کارایی بیشتری هم در برابر امیکرون دارد.
کسانی که قبلا واکسن پاستوکووک تزریق کرده اند بهتر است یا همان واکسن را تکرار کنند یا از واکسن های غیر کشته شده و قوی تر استفاده کنند.
همه واکسنها می توانند مؤثر باشند
دبیر کمیته اپیدمیولوژی میگوید توجه داشته باشیم همه این توصیهها کلی هستند. یعنی هنگامی که در شرایطی قرار داریم که بیماری در حال توسعه و گسترش است و تعداد مبتلایان هم همچنان رو به افزایش هستند. هر نوع واکسنی که در حال حاضر از سبد واکسنهای دارای مجوز در اختیار ما باشد؛ واکسن مناسبی خواهد بود.
ضمن آنکه فراموش نکنیم از هرنوع واکسنی با هر ترکیبی قطعا منجر به افزایش سطح ایمنی یا تقویت ایمنی قبلی خواهد شد.
نظر شما